Unutulan Kadın İsimleri
Kadına şiddetin ayyuka çıktığı ülkemizde artık kadının adını da unuttuk. Çevrenizde şu an yaşayan ve adı Fitnat olan bir kadın var mı? Ya da Satı isimli bir komşu teyze? Okulunuzda Yosma, Rahime, Azmiye, Düriye adında bir kız var mı? Kamile adlı bir kadın tanıyor musunuz? Kaçınızın annesinin adı Şaziment? Hiç Kezban adında bir sevgiliniz oldu mu? İfaket adında bir kızdan hiç mesaj aldınız mı? Döndü‘yü twitlediniz mi?Maalesef bu isimlere rastlamanız artık çok zor. Aşağıda sayacağım isimler bir zamanlar herkesin rağbet ettiği ve kız çocuklarının gururla taşıdığı isimlerdi. Ayrıca bu isimlerin çoğu sanatçı, şarkıcı, eğitmen ya da alanında güçlü kadınların adlarıydı. Bazıları ise tamamen köylere ait analık ve kadınlıkla özleşmiş isimlerdi.
Başlayalım unutulan kadın adlarına;
Nimet- Kıymet, İsmet-Kısmet, Fikret-Nedret: Genellikle ikiz kız çocuklarına bu isimler verilirdi. Kaldı mı şimdi?
Kamuran, Keriman, Neriman, Perihan, Nagihan, Nevcihan, Ümmühan, Neslihan: Dünya güzeli ilk Türk kızının adıydı Keriman, Ya Neriman Köksal. Bir zamanların vamp kadınıydı. Romalı Perihan, Perihan Sözeri unutamadığımız şarkıcılardı.
Asiye, Resmiye, Şehriye, Bedriye, Behiye, Hediye, Huriye, Nuriye, Naciye, Necmiye, Ulviye, Urkiye, Lütfiye, Düriye, Bakiye, Azmiye, Nazmiye, Sabriye, Zekiye, Fikriye, Cevriye, Seniyye, Saniye, Nafiye, Nakiye, Muradiye, Hayriye, Vakfiye: Komik geliyor değil mi kulağa!
Bedia, Seniha, Semiha, Sabiha, Mediha, Afife, Nebahat, Muhterem, Samime: Bunlar da küflenmiş, naftalinli isimler değil mi?
Bakalım buradan kaç isim çıkaracaksınız? Behiye Aksoy, Nebahat Çehre, Semiha Yankı, Mediha Şen, Muhterem Nur, Samime Sanay, aklıma gelen sanat müziği sanatçıları.
Kezban, Dürdane, Yosma, Satı, Döne, Gülhanım: Köylerdeki güçlü kadınların adıydı. Ama şimdi bu isimleri vermek ayıp!
İffet, Fitnat, Azimet, Destegül, Binnaz, Cilvenaz, Okşan, Çolpan, Parla, Fadik, Fadiş, Safinaz, Satı, Yosma, Döndü, Yeter, Nokta, Şaziment, Şukufe: Artık bu isimlere herkes gülüyor diye hiçbir anne baba kızlarına bu isimleri vermiyor. Onu bırakın Fadime adı bile kalmadı.
Devam edelim unutulan kadın isimlerine;
Feride, Arife, Afitap, Atike, Asuman, Dilber, Dildade, Dürdane, Ferişte,
Hacer, Makbule, Mukadder, Sebahat, Nedret, Nezaket, Pakize, Peri, Saadet,
Fadime, Fazilet, Fatoş, Firdevs, Habibe, Hürmüz, Leman, Mefkure, Mücella,
Munise, Muzaffer, Perran, Semiramis, Solmaz, Şelale, Şükran, Pamuk, Yosun,
Yurdagül, Güllü, Mualla, Müyesser, Ruhsar, Seyyal, Çolpan, Gülhanım, Mehpare,
Mukadder, Sıdıka, Miyase, Ülker, Refika, Neziha, Ünzile, Şukufe, Aşkın, Döne, Dudu,
Hanife, Şukufe, Kamile, Cemile, Vesile, Adile, Sacide, Naime, Rahime, Mükrime.
Afet, Nezaket, İfaket, Hamiyet, Mürüvvet, Ülfet.
Daha da sayabiliriz. Unuttuklarım varsa siz gönderin.
Artık bu isimler tarih olmaz üzere. Şimdiki ana babalar kızlarına öyle isimler veriyorlar ki ve cidden bu isimleri duyunca sinirleniyorum. Bazı isimler ise yabancı kökenli bazıları da resmen uydurma, türetme… Neymiş, modernnn isimlermiş. Burada bu tür cins isimleri saymak istemiyorum. Zaten etrafınızda bolca var.
Adının anlamını taşıyan ve ismiyle özdeşleşen ama şimdi unutulan kadınlar ve isimleri karşısında saygı ile eğiliyorum.
İnşallah Esra hanım…
Aralarında kesinlikle çok güzel ve anlamlı isimler var. Afife, Leman, Asuman, Semiha, Zekiye vs.
Ne yazık ki günümüz anne ve babaları sadece bu eski isimleri demode bulmuyor… Esra, Ceren, Aylin, Merve gibi isimler ‘bile’ demode bulunuyor.
Yerine geçen isimler ise: Buğlem, Ecrin falan filan. Anlamı şaibeli isimler yani.
Yeniliğe karşı değilim ama keşke bu anlamı uyduruk olan isimlerin furyası bitse…
Bence bunda o kadar sinirlenecek bir sey yok. Bu tum dunyada gorulen bir fenomen. Bazi isimler klasiktir her fonemde ragbet gorur bazilari donemliktir bir.donem koyulup sonra unutulur ama bazilari da tekrar popüler olur.
Ayrica bazi isimlerin ortaya çıkışı bir hatadir ve ortadan kalkmasi mantikli olandir. Ünzile ve aleyna gibi isimler mesela.
Şu da var ki, az da olsa ninesinin ismini alan kizlar var genc hacerler taniyorum saimeler. azime ve naciye de var hatta.
Köylerde bebek olmesin diye konulan isimler bugun anlamsiz. Bu, zamanin bir getirisi. Yanlis olan bir sey yok.
Ancak ben de anlamsiz daha da kotusu ingilizcesine benzetilerek uydurulan isimlere sinir oluyorum. Kayra, dora ne demek daha kotusu de vardi aklimda kalmadi. Eskiden de varmis boyle selin celine’e benzesin diye cikmis bir isim. Brigitte yerine biricik… Buglem eslem esila ve tuana gibi anlami guya cok guzel olan ama uydurulmus isimler umarim fazla cogalmadan yok olur.
Merhaba Zeynep Hanım
Siz neden sinirlendiniz anlamadım, yazıda unutulan isimlerden bahsettim. Ayrıca kızıma ad olarak Yosma yı da seve seve veririm. Zira Yosma’nın asıl anlamı “güzel, şirin, alımlı, zarif.. Ama niyet kötü olunca eş anlamındaki “karı” kelimesi bile kötü olur. Saygılarımla
E kalk da kızın olursa yosma koy o zaman. Sen kim olarak başkalarının evlatlarına koyduğu isme sinirleniyorsun?
Ya bir türkü yüzünden insanin ismi ile iliskilendirilip hayati boyunca dalga geciliyor,her halime ye illaki samanlikta basilan senmisin,ya da benzeri bayagi espiriler yapiliyor,kisiyi nasil etkiler diye bir sorumsuzluk var.Insan hayatinda isim önemli,isim verilirken de,dalga gecilirken de biraz duyarli olunmali!
Karımın ismi afife kızımın ismi peyker ikisinde aşığım
*İnci* ismi kadar güzel bir isim varmidir acaba bu dünyada diye düşünüyor insan.hem zarif hem anlamli.anlami üstün guzellik ve cok degerli demekmiş.zaten zor bulunduğu icin inciyede bu isim verilmis.yabancilarda da cok modadir aslinda bu isim tabi “perlina veya perla” şeklinde.hic eskimeyecek bir isim.Sanırım tekrar koyulmaya başlanmış bu ara çok duyar oldum.
feride isminde bir kızım olsa, feride gibi ele avuca sığmasa… derdide kendisi gibi tatlı olsa. yeni isimlerde güzel tabi ama insanın elinde olupta tek kaybetmeyeceği şey anıları işte. kimileri anılarını isimlerde kimileride resimlerde yaşatmak istiyor… yaprak feride diye iki isim koyayımda çalıkuşu diye sesleneyim bari. eskilerden kopmadan yenilerle süslemek nede güzel olurdu şu dünyayı… nerede ayşeler zeynepler ahmet münirlerler… yeniye yer açmak için eskilerden kurtulma fikri perişan etti bizi. kesin ilk adımı ilk önce kaynanasından kurtulup sonrada doğan kızına babannesinin ismini vermeyen büyük kızının isminide dicle den nile çeviren anadoludan lobya olarak gelip bebekte ya da karşıyakada fasülye oluveren o yerli film karakteri teyze varya… ilka adımı o atmıştır… adım adım nerelere geldik işte. yazık değilmi sorarım size….
Ben bu devrin aklina sasarim tmm kötü isimlerde var ama hangi akla hizmet burdakilerin hepsinede cirkin dersiniz iyi okuyalim var hos olmayannida ana hepsi deyil ve neden bir fadimenin simdiki isimlerden güzel oldugu kesin mesala irem ecrin anlamlarini bilmeden konulan sözde modern isim
Nil Hanım, yorumunuzu silmedim ki. Saygılarımla
Merhaba, Nil hanım,
Bu kadar isime çirkin dediniz ya! Başka söz bulamadım. Uzun olsun nehir gibi ömrünüz.
Benim yorumu mu neden onay vermeden sildiniz? Çok mu mantıklı geldi sayın aykırı bloğu olup, klasik ruhlu bey?
Tamamiyle bu senin düşüncen. Burada ki isimler o kadar çirkin ki sen kızın olunca koyarsın bu isimler arasından. Artıkinsanlar daha bilgili daha çok okuyor. daha çok biliyor. Hayatta ki görüşleri inançları doğrultusunda isim koyuyorlar. Eskiden eve ilk gelen kişinin ismi konuluyormuş çocuğa. Zaman mekan arasında Öğretileri ya da bilgisi bi insanla aynı seviyede olmayan biri tabi ki diğerinden farklı isim kullanacak. Örneğin ben Tanrının arabaları kitabından çok etkilenmiş ve kızıma belki de uzayla alakalı bir isim koyacağımdır. Belki geçmiş ve gelecekle ilgili ya da dinle ilgili bazı düşüncelerim vardır ve onu ismiyle o alana itmek istiyorumdur. Geleceğin yıldızlarda olduğunu düşünüyor olamaz mıyım? Örneğin benim ismim Nil ve eski mısır uygarlılarıyla ilgili yazıtlar okumayı çok severim. ve burdan aldığım bilgiler algımda geniş açı yarattı. İyi ki ismim rahime ya da huriye değil. dediğim gibi artık bilgiye çabuk ulaşıyoruz ve isim karakterde de önemli. zamane gençleri antik kuntik isimler koyuyor derken biraz algılarınızı açın. kimse çocuğuna alt felsefesi boş bir isim koymaz. muhakkak yaşadığı bir anı, inandığı bir duruş vardır. Siz at gözlüğüyle dünyaya bakmaya devam edin.
Derya hanımcım çok haklısınız ama o samanlıkta basılan Fadime değil halimeydi :)
Yani şarkıda Halime diye geçiyordu.
son çocukları olsun diye herhalde, ya da döndü gibi onlar da kızken erkeğe dönsün artık kız olmasın diye sinirleniyor insan
:) Benim tanıdığı 3 kişinin adı Nokta.
Nokta diye ad mı veriyorlarmış çocuklarına? Gerçekten çok ilginçmiş.
Merhabalar,eski isimlerin hepsi kotü değil çok hoş isimler de var hatta kız çocuğu ismi aradığım icin şans eseri burdayım ama iyi oldu :) ….yanlız burda yapılan bir yorum çok da hoş değil hatta boş …Muhammet ismi özel ve mübarek bir isimdir ve tek başına bile kullanılması önerilmeyen bir isimdir dikkat edelim lütfen düşünceler kişıye özeldir fakat lafın anlamı nereye gidiyor dikkat edilmelidir teşekkür ederim :)
Bence de ilginç bir saptama olmuş şimdi bu isimlerle çok dalga geçiliyor o yıllara göre normal olabilir ama şimdiki yıllarda küçük düşürücü isimler kim ister çocuğuna koyduğu isimle alay edilsin.
Merhaba,
Çok doğru bir yargıda bulunmuşsun ama yosma, fadime v.b. isimlerle çocuklar çok dalga geçiyor. Bazılarıda çok eski ve yeni nesle uymayan isimler. Ama şelale, inci, yosun, kumsal, okyanus, hele peri çok güzel isimler. Ama isim çocuğun geleceğini çok önemli bir şekilde belirler. Eğer çocuğun adını yosma koysalar türkiyede yüksek seviyede hiçbir kurum kızı kabul etmez ve arkadaşları onunla çok dalga geçer. Devir değişti arkadaş. 21.yüzyıl daha farklı. Unutulan bir isim daha rengin
Merhaba,
Değerli katkınız için teşekkür ederim.
Merhaba,
İlginç bir saptama olmuş :) kutlarım… Ama bazı isimler var ki gerçekten çok çirkin ve bence o isimler tamamen unutulsun. Hiç bir kız çocuğuna bu isimler konmasın. Meselâ Yosma, Fadime, Kezban, Güllü “bu isimler Türk sinemasında çokça kullanıldı, şehirlerde genç kızlar “fazla takıp takıştırıp, rüküş giyinen arkadaşlarına; kızım sen Kezban’mısın diye takılıyorlar. Fadime için türkü bile var, “Fadime’yi samanlıkta bastılar, şalvarını gül dalına astılar” bence çok erotik ve kadını aşağılayan bir türkü…Güllü deyince de Türkân Şoray’ın canlandırdığı Karadeniz kadını Cüllü geliyor aklımıza :) Yosma da hafifmeşrep kadınlara söylenen, kadını aşağılayan bir isim.
Evet, yabancı isimler koyan, uyduruk isimleri çocuklarına yakıştıranlara da kızıyorum. Modern diye konan saçma sapan isimler de var… Şu son on senedir erkek çocuklarına koydukları Arapça isimlere de sinir oluyorum. Bu çocuklar o isimleri nasıl taşıyorlar, anlamıyorum. Abdülrezzak, Abdülmecit, Abdülmuttalip, Muhammet, Tayyip, Fettah v.b. Türkçe olan isimleri koymaya özen göstermemiz lâzım, ama nerdeeee…
Ben size unutulmuş kadın isimlerinden birkaç tane gönderiyorum “Melâhat, Selvi, İhsane, Gönül, Muzaffer, Hayrünisa,Ziynet, Hamide, İnci, Kader… İyi günler dilerim.